Các trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự (TNHS) đã được quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 (BLHS) và Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (BLTTHS).

  1. Các trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự:

a) Đương nhiên miễn trách nhiệm hình sự:

Đương nhiên miễn TNHS khi:

Một người có hành vi phạm tội mà có các căn cứ để miễn TNHS thì sẽ được xem xét miễn TNHS.

Theo Điều 16, khoản 1 Điều 29, khoản 4 Điều 110 BLHS và khoản 2 Điều 155 BLTTHS thì:

Phải miễn TNHS cho người phạm tội khi thuộc các căn cứ sau:

  • Người phạm tội tự ý nữa chừng chấm dứt việc phạm tội.
  • Khi tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa.
  • Khi có quyết định đại xá.
  • Miễn TNHS khi bị hại hoặc người đại diện của bị hại rút đơn yêu cầu khởi tố vụ án.
  • Người đã nhận làm gián điệp, nhưng không thực hiện và tự thú, thành khẩn khai báo.

b) Người phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự:

  • Khi tiến hành điều tra, truy tố, xét xử mà:

+ Người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa;

+ Người phạm tội mắc bệnh hiểm nghèo dẫn đến không còn khả năng gây nguy hiểm cho xã hội nữa;

  • Người phạm tội tự thú, khai rõ sự việc góp phần hạn chế nhất có thể hậu quả của tội phạm;
  • Người phạm tội lập công lớn hoặc có cống hiến đặc biệt, được Nhà nước và xã hội thừa nhận;
  • Người phạm tội đã:

Hotline Tư Vấn 24/7: 1900.966.993

+ Thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng do vô ý;

+ Đồng thời được người bị hại hoặc người đại diện của người bị hại tự nguyện hòa giải, đề nghị miễn TNHS.

  • Người dưới 18 tuổi phạm tội nhưng có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục phần lớn hậu quả:

+ Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng;

+ Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý;

+ Người dưới 18 tuổi là người đồng phạm nhưng có vai trò không đáng kể trong vụ án.

  • Phạm tội trồng cây thuốc phiện hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy nhưng đã tự nguyện phá bỏ, giao nộp trước khi thu hoạch.

  1. Các biện pháp áp dụng trong trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự:

Những quy định này được thể hiện trong Điều 93, 94, 95 Bộ luật Hình sự 2015. Cụ thể như sau:

Trong trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự thì sẽ được thay thế bằng một số biện pháp giám sát, giáo dục gồm:

  • Khiến trách;
  • Hòa giải tại cộng đồng;
  • Giáo dục tại xã, phường, thị trấn.

Như vậy, các biện pháp này có vai trò:

  • Vừa nhằm theo dõi, giám sát hành vi của người phạm tội sau khi họ được miễn trách nhiệm hình sự;
  • Vừa giáo dục để người phạm tội nhận thức được sai lầm của mình để trở thành người có ích cho xã hội.

Trên đây là bài viết của chúng tôi về “Quy định về các trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự”.

Để có thêm kiến thức pháp luật, vui lòng truy cập website luatdongduong.com.vn. Hoặc bạn có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua tổng đài 1900.966.993 để được tư vấn kịp thời, chính xác.

Trân trọng.