Hợp đồng lao động được hình thành trên cơ sở sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động. Do đó, để hiểu rõ về các loại hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật hiện hành mời quý bạn đọc cùng tham khảo bài viết dưới đây.
Việc xác định chính xác loại hợp đồng lao động sẽ có ý nghĩa lớn đối với việc giải quyết các tranh chấp lao động, nhất là đối với trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng. Để hiểu rõ về các loại hợp đồng lao động trước hiết cần phải biết thế nào là hợp đồng lao động. Trong Bộ luật Lao động năm 2012 (có hiệu lực từ ngày 01/05/2013), khái niệm về hợp đồng lao động được quy định cụ thể tại Điều 15 như sau: “Hợp đồng lao động là sự thoả thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động”. Điều đó có nghĩa là mọi hợp đồng lao động đều được xây dựng trên tinh thần tự nguyện, bình đẳng, thiện trí, trung thực trong hợp tác giữ người lao động và người sử dụng lao động. Như vậy, việc ép buộc, lừa dối, đe dọa trong giao kết hợp đồng đều trái với quy định về nguyên tắc giao kết hợp đồng lao động.
Theo quy định mới của pháp luật hiện hành, nhất là Luật Lao động 2012 thì hợp đồng lao động được chia theo thời hạn hợp đồng lao động. Theo đó, thời hạn hợp đồng là khoảng thời gian mà hợp đồng lao động phát sinh hiệu lực, các bên tham gia giao kết có sự ràng buộc về quyền và nghĩa vụ được xác định trong nội dung của hợp đồng lao động. Hợp đồng lao động hiện nay gồm có 3 loại: hợp đồng lao động không xác định thời hạn; hợp đồng lao động xác định thời hạn và hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Phân loại hợp đồng lao động được quy định cụ thể tại Khoản 1 Điều 22 Bộ luật Lao động năm 2012 như sau:
Hotline Tư Vấn 24/7: 1900.966.993
“1. Hợp đồng lao động phải được kết giao theo một trong các loại sau đây:
a) Hợp đồng lao động không xác định thời hạn;
Hợp đồng lao động không xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng.
b)Hợp đồng lao động xác định thời hạn;
Hợp đồng lao động xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 36 tháng.
c)Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.”
- Hợp đồng lao động không xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng (theo Bộ luật Lao động 2012). Hợp đồng lao động không xác định thời hạn thường được áp dụng đối với các công việc mang tính thường xuyên, lâu dài vì vậy có tác dụng ổn định lực lượng lao động trong đơn vi sử dụng lao động. Tuy nhiên, đối với loại hợp đồng này, người lao động có quyền chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần lý do, vì vậy đối với người sử dụng lao động việc áp dụng loại hợp đồng này chưa hẳn là một ưu tiên trong lựa chọn.
Ví dụ: Anh A ký hợp đồng lao động với công ty X vào ngày 20/8/2018. Trong hợp đồng lao động chỉ thỏa thuận về thời hạn ký kết mà không có thỏa thuận về thời gian kết thúc hợp đồng. Do đó, hợp đồng này là loại hợp đồng lao không xác định thời hạn.
- Hợp đồng lao động xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 36 tháng. Theo đó, khi hết hạn hợp đồng thì các bên phải chấm dứt hợp đồng lao động, nếu vẫn tiếp tục làm việc thì trong thời gian 30 ngày (kể từ ngày hợp đồng hết hạn) hai bên phải ký hợp đồng lao động mới. Trong trường hợp vẫn tiếp tục làm việc mà không ký kết hợp đồng lao động mới thì hợp đồng lao động đó sẽ trở thành hợp đồng lao động không xác định thời hạn.
Ví dụ: Anh A ký hợp đồng lao động với công ty X vào ngày 1/1/2018 với thời hạn là 24 tháng. Sau khi thết thời hanh 24 tháng, nếu anh A và công ty X không muốn tiếp tục ký kết hợp đồng thì các bên sẽ chấm dứt hợp đồng lao động khi hết thời hạn theo hợp đồng đã ký.
- Bên cạnh đó còn có loại hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Loại hợp đồng này khi hết hạn hợp đồng mà vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng mới. Nếu không ký kết hợp đồng mới thì hợp đồng đó chuyển sang loại hợp đồng có thời hạn là 24 tháng.
Ví dụ: Anh A ký hợp đồng lao động với công ty bánh kẹo X ngày 3/8/2018 với công việc bán hàng bánh trung thu trong dịp Tết Trung thu. Sau khi Tết Trung thu kết thúc, hợp đồng lao động giữa công ty X và anh A sẽ chấm dứt. Do đó, đây là loại hợp đồng theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.
Như vậy, việc phân chia các loại hợp đồng theo thời hạn hợp đồng nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi cho các bên tham gia giao kết hợp đồng lao động, đặc biệt là người lao động; đồng thời cũng nhằm mục đích tạo ra nguồn lực lượng lao động ổn định, có chuyên môn, yên tâm làm việc và gắn bó lâu dài với người sử dụng lao động. Bên cạnh đó, việc phân chia lao động còn là một trong những căn cứ pháp lý quan trọng để giải quyết các tranh chấp lao động.
Trên đây là bài viết tham khảo của chúng tôi về “Các loại hợp đồng lao động hiện nay”. Mọi vấn đề thắc mắc về Luật Lao động bạn có thể liên hệ với các luật sư chuyên sâu của Công ty TNHH Luật I&J chúng tôi để biết thêm chi tiết vui lòng liên hệ 1900.966.933 để được tư vấn kịp thời.